آبان
ترخیص قهوه از گمرک یکی از کلیدی‌ترین فرایندها در زنجیره تأمین این محصول محبوب و پرطرفدار است که تأثیر زیادی بر قیمت نهایی قهوه و دسترسی مصرف‌کنندگان دارد. واردکنندگان قهوه در این فرایند با چالش‌های متعددی از جمله مقررات گمرکی پیچیده، نوسان نرخ ارز، تغییر تعرفه گمرکی یا هزینه ترخیص قهوه و دشواری‌های حفظ کیفیت محصولات در طول حمل و نقل روبرو می‌شوند.
این مقاله مجله تخصصی قهوه به بررسی دقیق مراحل و نکات کلیدی در ترخیص قهوه از گمرک اختصاص دارد. اگر شما هم به عنوان فعال واردات قهوه در جست‌وجوی اطلاعات کاربردی و نکات حرفه‌ای در زمینه ترخیص قهوه به این صفحه رسیده‌اید، همراه ما باشید تا زیر و بم این فرایند مهم را بشناسید.
اگر می‌خواهید زیر و بم واردات قهوه را بدانید، پیشنهاد می‌کنیم که از مطلب واردات قهوه به ایران هم دیدن کنید.
فهرست عناوین
قوانین گمرکی ایران برای قهوه
شرکت‌های واردات قهوه باید با مجموعه مقررات و آیین‌نامه‌های سازمان گمرک ایران برای واردات و ترخیص قهوه آشنا باشند. رعایت نکردن هریک از این قوانین باعث لغو درخواست و به هدر رفتن زمان و هزینه شما می‌شود.
۱. ثبت سفارش و دریافت مجوز واردات قهوه: واردکنندگان باید ابتدا سفارش خود را در سامانه وزارت صنعت، معدن و تجارت ثبت کنند. البته دریافت مجوز واردات قهوه به تأیید وزارت بهداشت، سازمان حفظ نباتات و سازمان ملی استاندارد هم نیاز دارد.
۲. پرداخت تعرفه‌های گمرکی قهوه: تعرفه گمرکی قهوه را باید از کتاب مرجع تعرفه‌های گمرکی ایران استخراج و پرداخت کرد. تعرفه‌های گمرکی بر اساس نوع قهوه (دانه، پودر، قهوه فوری و …) متفاوت است.
۳. استانداردها و مقررات بهداشتی: قهوه وارداتی باید با استانداردهای بهداشتی ملی و بین‌المللی مطابقت داشته باشد. واردکنندگان قهوه به ایران باید گواهی‌های بهداشتی و کنترل کیفیت را از کشور مبدأ دریافت کرده باشند و تأییدیه‌های لازم را از سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت ایران بگیرند.
۴. کنترل و بازرسی: بازرسی کالاهای وارداتی توسط مأموران گمرک از مهم‌ترین قوانین گمرکی ایران برای قهوه است. در همین مرحله است که نمایندگان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو برای اطمینان از مطابقت قهوه با استانداردهای بهداشتی از محصول نمونه‌برداری می‌کنند و به آزمایشگاه می‌فرستند.
۵. پرداخت حقوق و عوارض گمرکی: واردکنندگان قهوه باید همه حقوق و عوارض گمرکی تعیین‌شده و هزینه‌های دیگری مانند مالیات و عوارض بر ارزش افزوده را بپردازند.
بر اساس قوانین گمرکی قهوه، ارائه بارنامه، فاکتور تجاری، پکینگ لیست، گواهی مبدأ، گواهی‌های بهداشتی و همه مجوزهای واردات برای ترخیص قهوه از گمرک الزامی است. ضمناً واردات قهوه به ایران باید رعایت همه قوانین و مقررات مرتبط با تحریم‌ها و محدودیت‌های تجاری بین‌المللی انجام شود.
مشاوره با کارشناسان حقوقی و گمرکی بهترین راه پیش روی شما به عنوان واردکنندگان قهوه است تا با آگاهی از قوانین، مانع بروز مشکلات قانونی و مالی در مراحل واردات از ثبت سفارش تا ترخیص قهوه از گمرک شوید.
فرایند کامل ترخیص قهوه از گمرک
ترخیص قهوه از گمرک یک فرایند چند مرحله‌ای است که موفقیت آن به انجام دقیق مراحل اداری و حقوقی مختلف منطبق با قوانین نیاز دارد. بیایید با مراحل کلی ترخیص قهوه از گمرک آشنا شویم. فرض می‌کنیم شما سفارشتان را در سامانه وزارت صمت ثبت کرده‌اید و مجوز واردات قهوه با تأیید سازمان‌های مربوطه برایتان صادر شده است.
حالا محموله قهوه‌ای که شما خریده‌اید پس از گذراندن آزمایش‌های سلامت و تازگی در کشور صادرکننده، در بسته‌های ویژه صادرات با وزن استاندارد که دارای جدول مشخصات کمی و کیفی قهوه است، به منطقه مرزی مقصد حمل می‌شود.
فرایند حمل و نقل قهوه به گمرک را باید از طریق هماهنگی با شرکت‌های حمل و نقلی انجام دهید که در این کار تخصص دارند و محصول شما را با تضمین صددرصدی حفظ کیفیت به گمرک می‌رسانند. فراموش نکنید که محموله شما باید برای پوشش خطرات احتمالی در طول حمل و نقل، بیمه باشد.
مرحله بعدی، تخلیه کالا در بندر یا فرودگاه مقصد است. احتمالاً می‌دانید که ۸۲ درصد از قهوه وارداتی به ایران از طریق گمرک شهید رجایی (بندرعباس) ترخیص می‌شود و واردات ۱۸ درصد باقی‌مانده از گمرک شهرهای مشهد، بوشهر، بندرلنگه و تهران صورت می‌گیرد. محموله قهوه پس از رسیدن به این نقاط به انبارهای گمرکی منتقل می‌شود.
سومین مرحله در فرایند ترخیص قهوه از گمرک، تنظیم و ارائه اظهارنامه گمرکی از طریق سامانه EPL سازمان گمرک است. البته در این مرحله باید مدارک خود شامل بارنامه (Bill of Lading)، فاکتور تجاری (Commercial Invoice)، پکینگ لیست (Packing List)، گواهی مبدأ (Certificate of Origin)، بیمه‌نامه (Insurance Policy) و گواهی‌های بهداشتی (Health and Standard Certificates) را هم ارائه دهید.
حالا نوبت به کنترل و بازرسی کالا توسط مأموران گمرک برای تطابق با اظهارنامه گمرکی قهوه می‌رسد. در این مرحله بسته کشور صادرکننده و نوع قهوه، ممکن است نمایندگان سازمان حفظ نباتات یا وزارت بهداشت برای نمونه‌برداری و آزمایش به سراغ محموله واردات قهوه شما بیایند.
اگر همه مراحل قبلی بدون مشکل پیش برود، به مرحله تلخ و شیرین پرداخت حقوق و عوارض گمرکی می‌رسید. تعیین تعرفه گمرکی قهوه بر اساس عوامل مختلفی انجام می‌شود که در ادامه آن را بررسی می‌کنیم. در این مرحله باید همه تعرفه‌های گمرکی و هزینه‌های مربوط به انبارداری و خدمات گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده را به طور کامل بپردازید.
در آخرین مرحله ترخیص قهوه از گمرک با ارائه تأییدیه‌های نهایی از سازمان‌های مربوط می‌توانید مجوز ترخیص نهایی یا همان برگه ترخیص کالا را بگیرید و محصولتان را از گمرک خارج کنید. هماهنگی برای حمل کالا از انبارهای گمرکی به مقصد نهایی، یعنی انبار یا محل توزیع، آخرین مرحله ترخیص قهوه از گمرک است.
تعرفه گمرکی واردات قهوه چه قدر است؟
تعرفه گمرکی قهوه در ایران بسته به نوع قهوه وارداتی و وضعیت فراوری آن متفاوت است. قوانین گمرکی ایران قهوه را یک کالای لوکس به حساب می‌آورد که دهمین اولویت واردات کالا به کشور است. به همین دلیل، شرکت‌های واردات قهوه باید برای ترخیص قهوه از گمرک، سود بازرگانی دو برابر بپردازند.
این ارقام از کتاب تعرفه‌های گمرکی ایران قابل استخراج است که هزینه‌های واردات و ترخیص قهوه هر سال در آن منتشر می‌شود. در ادامه بعضی دسته‌بندی‌های عمومی قهوه و تعرفه‌های مربوط به آن را می‌آوریم:
۱. قهوه سبز (خام): قهوه سبز یا خام یعنی دانه قهوه‌ای که هنوز رست یا برشته نشده باشد، تعرفه گمرکی متفاوتی نسبت به قهوه‌های فراوری‌شده دارد.
۲. قهوه برشته (رست‌شده)؛
۳. قهوه آسیاب‌شده (پودر قهوه)؛
۴. قهوه فوری یعنی قهوه‌ای که به صورت پودر یا گرانول بوده و با افزودن آب گرم به سرعت آماده می‌شود.
کد تعرفه و تعرفه گمرکی قهوه
بر اساس قوانین گمرکی ایران، کد تعرفه قهوه ۰۹۰۱ است که برای محموله‌های وارداتی شامل هر نسبتی از قهوه رست‌شده یا خام، با یا بدون کافئین، پوست قهوه، بدل قهوه و محصولات حاوی قهوه به کار می‌رود. ضمناً برای هر نوع قهوه با ویژگی متفاوت، کدی تعریف شده که زیرشاخه فرعی کد تعرفه گمرکی قهوه (۰۹۰۱) است.
در جدول زیر می‌توانید حقوق ورودی (مجموع سود بازرگانی و حقوق گمرکی) و مالیات بر ارزش افزوده واردات هر نوع قهوه را بر اساس کد تعرفه اختصاصی آن پیدا کنید.
| کد تعرفه | نوع کالا | مجموع حقوق
گمرکی و سود بازرگانی (درصد) |
مالیات
ارزش افزوده VAT |
| ۰۹۰۱ | قهوه رست‌شده یا خام، با یا بدون کافئین، پوست قهوه، بدل قهوه و محصولات حاوی قهوه | ۱۰ درصد | |
| قهوه بو نداده (خام، رست‌نشده) | |||
| ۰۹۰۱۱۱ | قهوه کافئین‌دار (کافئین‌نگرفته) | ||
| ۰۹۰۱۱۱۱۰ | قهوه بو نداده کافئین‌نگرفته در بسته‌بندی آماده برای خرده‌فروشی به وزن یک کیلوگرم و کمتر | ۲۰ | ۱۰ درصد |
| ۰۹۰۱۱۱۲۰ | قهوه بو نداده کافئین‌نگرفته به صورت آسیاب‌شده در بسته‌بندی غیر خرده‌فروشی
|
۵ | ۱۰ درصد |
| ۰۹۰۱۱۱۹۰ | سایر موارد قهوه بو نداده کافئین‌نگرفته | ۵ | ۱۰ درصد |
| ۰۹۰۱۱۲ | قهوه کافئین‌گرفته (بدون کافئین) | ||
| ۹۰۱۱۲۱۰ | قهوه کافئین‌گرفته در بسته‌بندی آماده برای خرده‌فروشی به وزن یک کیلوگرم و کمتر | ۳۲ | ۱۰ درصد |
| ۰۹۰۱۱۲۲۰ | قهوه کافئین‌گرفته به صورت آسیاب‌شده در بسته‌بندی غیر خرده‌فروشی؛ | ۱۰ | ۱۰ درصد |
| ۰۹۰۱۱۲۹۰ | سایر موارد قهوه کافئین‌گرفته | ۵ | ۱۰ درصد |
| قهوه بوداده (رست‌شده) | |||
| ۰۹۰۱۲۱ | قهوه کافئین‌نگرفته | ||
| ۰۹۰۱۲۱۱۰ | قهوه کافئین‌نگرفته در بسته‌بندی آماده برای خرده‌فروشی به وزن یک کیلوگرم و کمتر (به استثنای کپسول مخصوص دستگاه قهوه‌ساز) | ۳۲ | ۱۰ درصد |
| ۰۹۰۱۲۱۲۰ | قهوه کافئین‌نگرفته به صورت آسیاب‌شده در بسته‌بندی غیرخرده‌فروشی؛ | ۱۰ | ۱۰ درصد |
| ۰۹۰۱۲۱۹۰ | سایر موارد قهوه بوداده کافئین‌نگرفته | ۵ | ۱۰ درصد |
| ۰۹۰۱۲۲ | قهوه کافئین‌گرفته | ||
| ۰۹۰۱۲۲۱۰ | قهوه کافئین‌گرفته بوداده در بسته‌بندی آماده برای خرده‌فروشی به وزن یک کیلوگرم و کمتر | ۳۲ | ۱۰ درصد |
| ۰۹۰۱۲۲۲۰ | قهوه کافئین‌گرفته به صورت آسیاب‌شده در بسته‌بندی غیرخرده‌فروشی | ۱۰ | ۱۰ درصد |
| ۰۹۰۱۲۲۹۰ | سایر | ۵ | ۱۰ درصد |
| ۰۹۰۱۹۰ | سایر | ||
| ۰۹۰۱۹۰۱۰ | در بسته‌بندی آماده برای خرده‌فروشی به وزن یک کیلوگرم و کمتر؛ | ۳۲ | ۱۰ درصد |
| ۰۹۰۱۹۰۲۰ | به صورت آسیاب‌شده در بسته‌بندی غیرخرده‌فروشی | ۱۰ | |
| ۰۹۰۱۹۰۹۰ | سایر موارد | ۱۵ |
هزینه‌های ترخیص قهوه از گمرک ایران
حقوق گمرکی معادل ۴ درصد ارزش گمرکی کالا تعیین می‌شود اما سود بازرگانی کالاها متغیر است و دولت در شرایط مختلف آن را تغییر می‌دهد. همان‌طور که اشاره کردیم، جمع حقوق گمرکی و سود بازرگانی، حقوق ورودی کالاها از جمله انواع قهوه را تعیین می‌کند. این حقوق ورودی در کنار عوارض و مالیات‌هایی که باید توسط اشخاص یا شرکت‌های واردکننده قهوه پرداخت شود به طورمستقیم در مشخص کردن قیمت قهوه نقش دارد.
البته توجه داشته باشید که سود بازرگانی قهوه به عنوان یک کالای لوکس، دو برابر محاسبه می‌شود. مثلاً قهوه کافئین‌گرفته رست‌شده در بسته‌بندی آماده برای خرده‌فروشی به وزن یک کیلوگرم و کمتر با کد تعرفه ۰۹۰۱۲۲۱۰، ۲۸ درصد سود بازرگانی و ۴ درصد حقوق گمرکی دارد که مجموع حقوق ورودی آن را به ۳۲ درصد می‌رساند.
اما به دلیل لوکس بودن قهوه، سود ۲۸ درصد ضریب ۲ می‌گیرد (۵۶ درصد) و با افزودن ۴ درصد حقوق گمرکی، به ۶۰ درصد حق ورودی می‌رسد که البته ۱۰ درصد مالیات بر ارزش افزوده هم به آن اضافه می‌شود.
نکات مهم واردات قهوه به ایران
- پس از ترخیص قهوه از گمرک، هنوز کار واردکننده تمام نشده و باید مالیات و سایر هزینه‌های مربوط به واردات کالا را پرداخت کند. ثبت اسناد و مدارک واردات برای رعایت مقررات مالیاتی و قانونی هم آخرین مرحله ضروری در این فرایند است.
- مشاوره با کارشناسان حقوقی و گمرکی می‌تواند در تسریع و سهولت انجام فرایند ترخیص قهوه از گمرک مؤثر باشد.
- دست‌اندرکاران شرکت‌های واردات باید همیشه از جدیدترین تغییرات قوانین و مقررات گمرکی قهوه مطلع باشند.
- همه مدارک باید به دقت و کامل تهیه و ارائه شود تا تأخیر یا مشکلات احتمالی دیگر پیش نیاید.
- سامانه‌های آنلاین گمرک اطلاعات دقیقی درباره تعرفه‌ها و سایر هزینه‌های مربوط به واردات قهوه در اختیار شما قرار می‌دهد.
ترخیص قهوه از گمرک چه قدر زمان می‌برد؟
زمان ترخیص قهوه از گمرک بسته به عوامل و شرایط مختلف، متغیر است. این عوامل، نوع قهوه، کامل بودن مدارک، آماده بودن مجوزها، روند بازرسی و آزمایشات و حجم ترافیک در گمرک را در برد دارد. به طور کلی، زمان‌بندی معمول برای مراحل ترخیص قهوه از گمرک این‌گونه است:
۱. ثبت سفارش و دریافت مجوز واردات
زمان تخمینی: ۱ تا ۳ روز (در صورت کامل بودن مدارک و اطلاعات)؛
۲. حمل و نقل و تخلیه کالا
زمان تخمینی بسته به روش حمل و نقل دریایی، هوایی یا زمینی متغیر است.
حمل و نقل دریایی کندترین و کم‌هزینه‌ترین روش است، برای کالاهای حجیم و سنگین کاربرد دارد و معمولاً ۲۰ تا ۳۰ روز طول می‌کشد. حمل هوایی سریع‌ترین و گران‌ترین روش است که ۳ تا ۷ روز زمان می‌برد و برای کالاهای فاسدشدنی و باارزش توصیه می‌شود. حمل زمینی هم روشی با سرعت متوسط با هزینه متعادل است که بیشتر برای کالاهای نیمه‌حجیم و با ارزش متوسط توصیه می‌شود.
۳. اظهارنامه گمرکی
زمان تخمینی ۱ تا ۲ روز (ثبت اظهارنامه در سامانه EPL گمرک و بررسی اولیه مدارک توسط گمرک)؛
۴. کنترل و بازرسی کالا
زمان تخمینی ۲ تا ۵ روز (بازرسی کالا و در صورت نیاز، نمونه‌برداری و آزمایش توسط سازمان‌های مربوطه)؛
۵. محاسبه و پرداخت حقوق و عوارض گمرکی قهوه
زمان تخمینی ۱ تا ۲ روز
۶. گرفتن مجوزهای نهایی
زمان تخمینی ۱ تا ۳ روز
۷. ترخیص قهوه
زمان تخمینی ۱ تا ۲ روز (دریافت برگه ترخیص و هماهنگی برای حمل کالا به مقصد نهایی).
عوامل مؤثر بر زمان ترخیص قهوه از گمرک
- کامل بودن مدارک؛
- آماده بودن مجوزها؛
- حجم کار گمرک: ترافیک کاری در گمرک می‌تواند بر زمان ترخیص تأثیر بگذارد.
- بازرسی و آزمایش: نمونه‌برداری و آزمایش، ترخیص قهوه از گمرک را طولانی‌تر می‌کند.
مجموع زمان ترخیص قهوه از گمرک
به طور کلی می‌توان گفت اگر همه مراحل به خوبی و بدون تأخیر انجام شود، فرایند ترخیص قهوه از گمرک بین ۱۰ تا ۲۰ روز کاری زمان می‌برد.
کلام آخر
در این مطلب، همراه ما فرایند پیچیده و چندمرحله‌ای ترخیص قهوه از گمرک را مرور کردید، با قوانین گمرکی ایران برای قهوه آشنا شدید و انواع هزینه‌ها و تعرفه گمرکی قهوه را شناختید. هریک از مراحل این فرایند از ثبت سفارش و اخذ مجوزهای واردات تا حمل و نقل، تنظیم اظهارنامه گمرکی، بازرسی و آزمایش کالا، پرداخت حقوق و عوارض گمرکی و در نهایت اخذ مجوزهای نهایی و ترخیص کالا نیازمند ارائه مدارک و مستندات خاص خود است و فقط با شناخت دقیق مقررات حقوقی و گمرکی واردات قهوه می‌توانید آن‌ها را بدون مشکل طی کنید.
اگر در زمینه واردات قهوه فعالیت می‌کنید یا سؤالی در مورد مراحل ترخیص قهوه از گمرک برایتان پیش آمده، تجربه‌ها و پرسش‌هایتان را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید تا درباره فرایند ترخیص، هزینه‌های ترخیص قهوه از گمرک، چالش‌های واردات و تأثیرات آن بر قیمت قهوه با هم گفت‌وگو کنیم.