قهوه ترک با طعم خاص و روش تهیه منحصربهفردش از محبوبترین نوشیدنیهای دنیا است و در کشورهای منطقه مدیترانه مانند ترکیه، یونان، همسایگان آنها و کشورهای قلمروی خاورمیانه از جمله ایران طرفداران فراوانی دارد.
فراتر از طعم و عطر مطبوع و اهمیت فرهنگی، خواص قهوه ترک برای سلامتی است که محبوبیت آن را افزایش داده است. زنان نزدیک به نیمی از مصرفکنندگان قهوه ترک را تشکیل میدهند و در صورت مصرف متعادل این نوشیدنی شرقی، تأثیرات شگفتانگیزش را تجربه خواهند کرد؛ از تقویت سلامتی مغز و پوست و کبد و پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع ۲ تا کاهش خطر ابتلا به برخی انواع شایع و خطرناک سرطان مانند سرطان پستان و تخمدان.
در این مطلب مجله قهوه به سراغ خواص قهوه ترک برای زنان میرویم و بررسی میکنیم که قهوه ترک از دید پژوهشگران و پزشکان چه نقشی در بهبود سلامتی عمومی و افزایش کیفیت زندگی زنان دارد. با ما همراه شوید.
فهرست عناوین
- تقویت سلامتی مغز و پیشگیری از اختلالات شناختی
- قهوه ترک و پیشگیری از دیابت در زنان
- تأثیر قهوه ترک بر کبد در بانوان
- کاهش ابتلا به سرطان سینه در بانوان با قهوه
- کاهش ابتلا به سرطان رحم و تخمدان
- قهوه ترک و سلامت قلب زنان
- خواص قهوه ترک برای لاغری و تناسب اندام
- بهبود سلامتی پوست و جلوگیری از پیری زودرس با قهوه ترک
- افزایش رشد مو با قهوه ترک
- قهوه ترک و اثرات آن بر کاهش استرس
- نکات تکمیلی
- جمعبندی
- سؤالات متداول
تقویت سلامتی مغز و پیشگیری از اختلالات شناختی
مصرف قهوه ترک به دلیل محتوای کافئین بالا و آنتیاکسیدانهای فراوان میتواند با اثرات ضد التهابی، بهبود عملکرد سیناپسهای مغزی و افزایش جریان خون به مغز، عملکرد شناختی را بهبود بخشد.
همچنین، افزایش گردش خون در مغز به تغذیه بهتر سلولهای عصبی کمک میکند و به تقویت فرایندهای حافظه و یادگیری میانجامد. به این ترتیب، نوشیدن قهوه ترک از مغز زنان در برابر برخی بیماریهای تخریب عصبی مانند آلزایمر و پارکینسون محافظت میکند.
اگر برای این تأثیر قهوه ترک شواهد علمی میخواهید، باید به مطالعه مروری پژوهشگران چینی در سال ۲۰۱۶ اشاره کنیم؛ آنها با بررسی ۱۱ مطالعه و بیش از ۲۹ هزار نفر نشان دادند که افزایش مصرف انواع قهوه از جمله قهوه ترک با کاهش ۲۷ درصدی خطر ابتلا به بیماری آلزایمر همراه است.
کاهش خطر سکته مغزی، بیماری پارکینسون و زوال عقل در زنان با مصرف قهوه نیز در مطالعات دیگر ثابت شده است.
قهوه ترک و پیشگیری از دیابت در زنان
حتماً با طرز تهیه قهوه ترک که شامل دمآوری ذرات بسیار ریز قهوه بدون فیلتر در جذوه است آشنایید. محصول این روش، نوشیدنیای پرکافئین، قوی و سنگین است که به گفته پژوهشگران، مصرف منظم و متعادلش در پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع ۲ نقش دارد.
احتمالاً دیابت را میشناسید؛ از شایعترین انواع بیماریهای متابولیک که بیش از ۱۰ درصد جمعیت جهان درگیر آناند. در سالهای اخیر با افزایش شیوع چاقی و سبک زندگی کمتحرک، آمار رایجترین شکل دیابت یعنی دیابت نوع ۲ در سراسر جهان افزایش چشمگیری داشته است.
مطالعات مختلف نشان میدهد که قهوه ترک به دلیل محتوای کافئین و آنتیاکسیدانهای مختلف به پیشگیری از دیابت نوع ۲ در زنان و مردان کمک میکند. دلیل این تأثیر، کمک به کنترل سطح قند خون، افزایش حساسیت به انسولین و کاهش التهاب سلولی مزمن است. بنابراین جلوگیری از بروز دیابت نوع ۲ را باید از مهمترین خواص قهوه ترک برای زنان دانست.
جالب است بدانید که این تاثیر قهوه بر قند خون در بسیاری از زنان به معنی کاهش ۴۰ درصدی خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ است. یعنی شما میتوانید با مصرف منظم و متعادل قهوه ترک (البته بدون شکر)، احتمال ابتلایتان به این بیماری خطرناک و پرعارضه را تقریباً به نصف برسانید.
تأثیر قهوه ترک بر کبد در بانوان
کبد، یکی از مهمترین اندامهای بدن با عملکردهایی حیاتی مانند سمزدایی، تولید پروتئین و ذخیره مواد مغذی است. خواص ضد التهابی قهوه ترک برای زنان به حفظ سلامتی کبد و خنثیسازی اثر هورمونهای متفاوت بر این اندام کمک میکند.
در واقع، پژوهشگران میگویند که قهوه ترک به دلیل دمآوری بدون فیلتر، حاوی آنتیاکسیدانهای پلی فنولی زیادی مانند کلروژنیک اسید است. به همین دلیل، میزان التهاب و آسیب به سلولهای کبدی را کاهش میدهد. بنابراین، زنانی که منظم قهوه ترک مینوشند کمتر با بیماریهایی مانند کبد چرب غیرالکلی، سرطان کبد و سیروز کبدی مواجه میشوند.
البته خاصیت قهوه ترک برای کبد، موارد زیر را هم در بر میگیرد:
- تسریع فرایندهای سمزدایی در کبد با فعالیت ترکیبات آنتیاکسیدان؛
- افزایش تولید صفرا در کبد با تأثیر کافئین که به هضم جذب بهتر مواد مغذی و کاهش فشار بر کبد میانجامد و عملکرد آن را بهبود میبخشد.
کاهش ابتلا به سرطان سینه در بانوان با قهوه
مدتی پیش رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مصاحبهای اشاره کرد که از هر هشت زن ایرانی، یک نفر با خطر ابتلا به سرطان پستان مواجه است و بیش از ۲۱ درصد مبتلایان به این بیماری، کمتر از ۴۰ سال سن دارند. دکتر زالی علاوه بر این، از آمار صعودی سرطان پستان در ایران به دلایلی مانند چاقی، استفاده غیرعلمی و نابجا از درمانهای هورمونی جایگزین، تغذیه نامناسب، کمتحرکی و مصرف دخانیات خبر داد.
اگر میخواهید برای پرهیز از سرطان پستان، سبک زندگیتان را با افزودن عادتهای سالم، اصلاح کنید، نوشیدن متعادل و منظم قهوه ترک را در برنامهتان بگذارید. میپرسید چرا؟ چون پژوهشها نشان داده است که مصرف قهوه احتمال بروز سرطان پستان را مخصوصاً بعد از یائسگی کاهش میدهد.
قهوه ترک با ترکیبات آنتیاکسیدانی فراوانش به کاهش انواع التهاب در بدن کمک میکند و باعث مهار سلولهای سرطانی در مراحل اولیه رشد میشود. در واقع، این آنتیاکسیدانها رادیکالهای آزاد اکسیژن را خنثی میکنند و مانع آسیب به DNA و بروز جهشهای ژنتیکیِ منجر به سرطان سینه میشوند.
جالب است بدانید محققان دانشکده پزشکی استراسبورگ فرانسه سال ۲۰۲۱ در مطالعهای به این نتیجه رسیدند که مصرف قهوه پس از تشخیص و جراحی سرطان سینه همراه با داروی تاموکسیفن و/یا رادیوتراپی، احتمال تکرار اتفاقات مراحل اولیه بیماری و عوارض شیمیدرمانی را کاهش میدهد.
کاهش ابتلا به سرطان رحم و تخمدان
یکی از مهمترین خواص قهوه ترک برای زنان، کاهش خطر ابتلا به سرطان آندومتر رحم و تخمدان است. آندومتر یا همان لایه پوششی سطح داخلی رحم، در بسیاری از زنان به ویژه پس از یائسگی مستعد رشد سلولهای سرطانی میشود.
در سال ۲۰۱۷، پژوهشگرانی از ایتالیا و هلند با مرور ۱۲ مطالعه به این نتیجه رسیدند که افزایش مصرف قهوه (تا چهار فنجان در روز) با کاهش ۲۰ درصدی خطر سرطان آندومتر همراه است. همچنین، زنانی که بیشتر قهوه مینوشیدند، ۲۴ درصد کمتر از دیگر زنان به سرطانهای یائسگی، یعنی سرطان پستان، تخمدان و رحم مبتلا میشدند.
توجه داشته باشید که سرطان تخمدان، زنان را به ویژه در سنین میانسالی و بالاتر تهدید میکند، اما به دلیل بروز دیرهنگام علائم و تشخیص سخت، معمولاً در مراحل پیشرفته شناسایی میشود.
ترکیبات آنتیاکسیدانی قهوه ترک با کاهش التهاب مزمن در سلولهای تخمدان، مانع تغییرات غیرطبیعی بافتهای این اندام و رشد تومورها میشوند. علاوه بر این، کافئین قهوه ترک بهطور طبیعی استروژن اضافه را که از عوامل خطر اصلی سرطان تخمدان به حساب میآید، کاهش میدهد.
پس چرا با نوشیدن متعادل قهوه ترک خود را از خطر ابتلا به سرطان تخمدان دور نکنید؟
نکته جذاب: اگر به فرهنگ و تاریخچه قهوه ترک علاقهمند باشید، احتمالاً میدانید که معطر کردن آن با هل در ترکیه و کشورهای عربی طرفداران زیادی دارد. پژوهشگران میگویند خواص قهوه ترک برای زنان با افزودن هل تقویت میشود. چون هل حاوی آنتی اکسیدانهای قوی و ترکیبات ضد باکتریایی است که با کاهش التهاب، احتمال ابتلای شما به انواع بیماریهای مزمن، از جمله سرطان را پایین میآورد.
قهوه ترک و سلامت قلب زنان
همانطور که اشاره کردیم، قهوه ترک به دلیل فیلتر نشدن در فرایند دمآوری حاوی مقادیر بالاتری از ترکیبات مفید مانند آنتی اکسیدانهای پلی فنولی و دیترپنوئیدها است. پژوهشگران نشان دادهاند که این مواد با کاهش التهاب و بهبود سطح قند خون، کلسترول و فشار خون، عملکرد قلب و رگهای زنان را تقویت میکند.
مطالعهای که سال ۲۰۱۸ در دانشگاه مادرید انجام شد، این نتایج امیدوارکننده را به همراه داشت:
- مصرف منظم ۳ تا ۵ فنجان قهوه در روز به کاهش ۱۵ درصدی خطر ابتلا به بیماریهای قلبی-عروقی و خطر مرگ کلی در اثر این مشکلات میانجامد.
- مصرف منظم قهوه در بیماران قلبی، خطر عود/تشدید بیماری یا مرگ در اثر آن را افزایش نمیدهد.
- نوشیدن منظم قهوه در افرادی که مشکل فشار خونشان تحت کنترل درست قرار دارد، بیخطر است. در نهایت، مطالعه مطلب علمی و تخصصی تاثیر قهوه روی فشار خون را به شما پیشنهاد میکنیم.
خواص قهوه ترک برای لاغری و تناسب اندام
یکی از مهمترین خواص قهوه ترک برای زنان، تقویت استقامت عضلانی و عملکرد ورزشی به دلیل نقشآفرینی کافئین است. سال ۲۰۱۵، پژوهشگران دانشگاه فلوریدا در مطالعه خود نشان دادند که قهوه ترک با محتوای کافئین بالایش کمک میکند افراد زمان واکنش و سطح انرژی بهتری را در تمرینات ورزشی تجربه کنند.
پس نوشیدن منظم و متعادل قهوه ترک، توان زنان را برای انجام تمرینهای سنگین و دشوار بالا میبرد و آنها را سریعتر به هدفهایشان از ورزش میرساند، فرقی ندارد به دنبال عضلهسازی و تقویت سلامتی بدنشان باشند، قهوه برای لاغری و تناسب اندام بنوشند یا هدفشان مدیریت وزن و درصد چربی بدن باشد.
به جز تاثیرات قهوه ترک بر افزایش توانمندی جسمی، بالا رفتن سوختوساز بدن را هم میتوان از اثرات کافئین زیادِ این نوشیدنی محبوب معرفی کرد. البته این تأثیر قهوه ترک را فقط در صورتی تجربه میکنید که رژیم غذایی سالمی داشته باشید و از ورزش منظم غافل نشوید.
بهبود سلامتی پوست و جلوگیری از پیری زودرس با قهوه ترک
یکی از فواید مهم قهوه ترک برای زنان، بهبود سلامتی پوست با اثر کافئین است. وقتی قهوه ترک مینوشید، کافئین بالای آن با تحریک جریان خون به پوست شما باعث بهبود اکسیژنرسانی و تغذیه سلولها میشود. نتیجه این فرایند به جز شادابی پوست، کمک به بازسازی سلولها و جلوگیری از شکلگیری یا عمیق شدن چین و چروکهای زودرس است.
کافئین قهوه ترک با کاهش التهابهای پوستی از بروز مشکلاتی مانند آکنه، قرمزی و انواع حساسیت هم جلوگیری کند.
قهوه ترک علاوه بر کافئین با آنتیاکسیدانهای فراوان خود به مقابله با رادیکالهای آزاد اکسیژن کمک میکند. این رادیکالها معمولاً بر اثر تابش مستقیم نور خورشید یا آلودگی هوا در پوست تولید میشوند و یکی از عوامل اصلی در پیری زودرس پوست بهشمار میآیند.
مصرف منظم قهوه ترک در محافظت از پروتئینهای ساختاری پوست، یعنی کلاژن و الاستین و حفظ انعطافپذیری و جوانی آن هم نقش دارد.
سال ۲۰۱۲ مطالعهای منتشر شد که نشان میداد زنانی که روزانه بیش از ۳ فنجان قهوه مینوشیدند کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست قرار میگیرند.
در پژوهشهای دیگر نیز به ارتباط معکوس مصرف قهوه از جمله قهوه ترک با بیماریهای خطرناکی مانند سرطان پوست غیر ملانوم (NMSC) اشاره شده است.
توجه داشته باشید که قهوه ترک یک نوشیدنی معجزهآسا یا جادویی برای سلامتی پوست نیست و تاثیرات بالا را فقط در صورت همراهی آن با یک رژیم غذایی مناسب، رعایت روتینهای مراقبتی مناسب و استفاده از محصولات ضدآفتاب خواهید دید.
افزایش رشد مو با قهوه ترک
کافئین آنقدر به سلامتی پوست و مو کمک میکند که حتی در تولید محصولات بهداشتی و آرایشی، از جمله انواع فرآوردههای ضد آفتاب، ماسک مو و شامپوهای ضد ریزش مو هم کاربرد دارد.
پژوهشگران دانشگاههای علوم پزشکی اصفهان و تهران سال ۲۰۱۶ در یک مقاله مروری جالب سازوکار این اثرات گسترده کافئین بر پوست و مو را بررسی کردند. در این مطالعه، به این تأثیرات چشمگیر کافئین اشاره شده است:
- کاهش عوارض ناشی از پرتوی فرابنفش (UV) و رادیکالهای آزاد آسیبرسانی که در اثر تابش آن ایجاد میشود؛
- کاهش کشش ماهیچههای صاف نزدیک فولیکول موها و دریافت کارآمدتر اکسیژن و مواد مغذی از طریق رگهای خونی؛
- جلوگیری از اثرات منفی تستوسترون بر فولیکول مو در مردان؛
- کمک به درمان پسوریازیس (بیماری پوستی مزمن خودایمنی).
قهوه ترک علاوه بر کافئین، آنتیاکسیدانها و مواد مغذی دیگری هم دارد که با تقویت سلامتی پوست سر، عملکرد درست فولیکولهای مو و در نتیجه، رشد طبیعی موها را رقم میزنند.
قهوه ترک و اثرات آن بر کاهش استرس
هربار نظرسنجی یا بررسی آماریای درمورد استرس یا نگرانی در سراسر دنیا انجام میشود، بین ۷۰ تا ۸۰ درصد زنان شرکتکننده به تجربه استرس خود اشاره میکنند.
ترکیب فشارهای زندگی خانوادگی، تحصیل و کار با تغییرات هورمونی در دورههای قاعدگی، بارداری و یائسگی زمینهساز استرس و اضطراب در زنان است.
خبر خوب این که قهوه ترک، علاوه بر افزایش هشیاری، انرژی و تمرکز، به کاهش استرس و بهبود خلقوخو در زنان نیز کمک میکند؛ این نقش مهم ناشی از کافئین بالای قهوه ترک و افزایش تولید هورمونهای شادی مانند سروتونین و دوپامین پس از مصرف آن است.
پس تعجبی ندارد که مصرف متعادل قهوه ترک با کاهش خطر ابتلا به افسردگی در زنان هم مرتبط باشد.
پژوهشگران میگویند افرادی که منظم قهوه مینوشند، کمتر دچار نوسانات خلقی شدید میشوند. البته تأثیر قهوه ترک بر افزایش سطح کورتیزول (هورمون استرس) و نقش افزایشی آن در استرس و اضطراب هم در مطالعات مختلف تأیید شده است.
پس حواستان به این دوگانگی رابطه قهوه و استرس باشد؛ اگر به کافئین حساساید یا قهوه ترک را با آن محتوای بالای کافئین، بیش از حد یا در ساعتهای نزدیک به خواب شبانه مینوشید، ممکن است دچار اضطراب، تشدید استرس و بیخوابی شوید که بر سلامتی روان شما تأثیر منفی میگذارد.
نکات تکمیلی
- شناخت فواید و مضرات قهوه به شما کمک میکند میزان و زمان مصرف آن را بر اساس وضعیت و ویژگیهای بدن خود تنظیم کنید.
- آشنایی با خواص قهوه ترک برای زنان و مردان را بهانه آسیب رساندن به خودتان نکنید. فرقی ندارد که چقدر اطلاعات داشته باشید؛ مصرف بیشازحد قهوه ترک با عوارض مختلف همراه است.
- نوشیدن قهوه ترک با شکر فراوان در بلندمدت، خطر ابتلا به مشکلاتی مانند چاقی، افزایشتری گلیسیرید و دیابت نوع ۲ را افزایش میدهد.
- برای طعمدار کردن قهوه ترک از ادویههای مفیدی مانند هل یا جایگزینهای شکر (استویا) استفاده کنید.
- قهوه ترک، پرکافئین است و در صورت حساسیت به کافئین یا ابتلا به فشار خون بالا ممکن است شما را دچار اختلال خواب، اضطراب، تپش قلب، افزایش فشار خون و عوارض جانبی دیگر کند.
- قهوه ترک به دلیل روش تهیه بدون فیلتر، حاوی نوعی دی ترپنوئید به نام کافستول است که میتواند سطح کلسترول و تری گلیسیرید خون را بالا ببرد.
- اگر به فشار خون بالا یا مشکل کنترلنشده فشار خون مبتلایید باید از مصرف دوزهای بالای کافئین خودداری کنید.
- ترکیب مصرف قهوه ترک با روشهای دیگر مانند ورزش، مدیتیشن و خواب کافی به حفظ آرامش و افزایش کیفیت زندگی کمک میکند.
جمعبندی
قهوه ترک، این نوشیدنی شرقی پرطرفدار، خواص متنوعی برای سلامتی زنان دارد؛ از تقویت سلامتی قلب و کبد تا بهبود عملکرد شناختی مغز، تسکین استرس و علائم افسردگی و پیشگیری از دیابت، پارکینسون و آلزایمر. پوست و موی سالمتر و خطر کمتر ابتلا به سرطان سینه و تخمدان هم از خواص قهوه ترک است که آن را به عنصری طبیعی و مؤثر در بهبود کیفیت زندگی زنان تبدیل میکند.
اگر میخواهید با خیال آسوده از همه این فواید قهوه ترک بهرهمند شوید، همین الان به سراغ خرید قهوه ترک خوشعطر و تازه از فروشگاه قهوه ریو بروید و کیفیت تجربه خود را تضمین کنید.
سؤالات متداول
خواص قهوه ترک برای کبد چیست؟
کاهش التهاب، پیشگیری از بیماریهای کبدی (فیبروز، کبد چرب غیر الکلی، سیروز، سرطان)، بهبود عملکرد کبد، سمزدایی و پاکسازی کبد.
خواص قهوه ترک برای لاغری چیست؟
کمک به چربیسوزی بیشتر با تقویت عملکرد ورزشی و استقامت عضلانی، افزایش توانمندی جسمی و بالا رفتن سوختوساز.
خواص قهوه ترک برای پوست چیست؟
بهبود اکسیژنرسانی و تغذیه سلولهای پوست، شادابی و بازسازی پوست، جلوگیری از شکلگیری یا عمیق شدن چین و چروکهای زودرس، کاهش آکنه، قرمزی و انواع حساسیت.
نویسنده: مریم براتی