قهوه ترک، نوشیدنی شرقی اصیل با طعم و روش دمآوری خاصش طرفداران زیادی در سراسر دنیا دارد که آن را با روشهای مختلفی تهیه میکنند. آسانترین و محبوبترین این روشها، تهیه قهوه ترک روی گاز است.
در این مطلب مجله قهوه شما را گام به گام با همه ترفندهای دمآوری قهوه ترک آشنا میکنیم تا نوشیدنیتان را در خانه، محل کار و حتی سفر با قهوهجوش یا بدون آن آماده کنید. با این راهنمای سریع و آسان قهوه ریو همراه شوید.
فهرست عناوین
- دمآوری قهوه ترک: یک فنجان و هزار روش
- مواد لازم برای آموزش قهوه ترک خانگی
- طرز تهیه قهوه ترک روی گاز با قهوهجوش
- طرز درست کردن قهوه ترک روی گاز بدون قهوه جوش
- تنوع دستور دمآوری قهوه ترک
- ترفندها و توصیهها
- جمعبندی
- سؤالات متداول
- آیا میتوان قهوه ترک را بدون قهوه جوش درست کرد؟
- برای تهیه قهوه ترک چه مقدار قهوه باید استفاده کرد؟
- چگونه قهوه ترک را روی گاز به بهترین نحو درست کنم؟
- چه مدت زمان برای پخت قهوه ترک روی گاز لازم است؟
- چه کار کنیم تا قهوه ترک کف و کرمای خوب داشته باشد؟
- آیا باید قهوه ترک را بلافاصله پس از جوشیدن مصرف کنیم؟
- چگونه میتوان قهوه ترک را شیرین کرد؟
دمآوری قهوه ترک: یک فنجان و هزار روش
وقتی از طرز تهیه منحصربهفرد قهوه ترک حرف میزنیم، یعنی این روش متفاوت و متمایز است. چطور؟
- درجه آسیاب مورد نظر برای درست کردن قهوه ترک، بسیار ریز و خاص است.
- قهوه ترک را اولین بار عثمانیهای قرن شانزدهم در قهوهجوشهای سنتی خود به نام جذوه (Cezveh) درست کردند. از همان زمان تا امروز، این ظرف را برای دمآوری قهوه به سبک ترک استفاده میشود.
البته برخلاف سنتهای شرقی که به سختگیری مشهورند، بدون جذوه هم کارتان راه میافتد؛ همیشه میتوانید طرز تهیه قهوه ترک در قابلمه را امتحان کنید.
مواد لازم برای آموزش قهوه ترک خانگی
برای دم کردن یک فنجان قهوه ترک با طعم اصیل شرقی به این مواد اولیه نیاز دارید:
- قهوه ترک تازه و باکیفیت با درجه آسیاب بسیار ریز. توجه داشته باشید که نمیتوانید این میزان ظرافت را از آسیابهای خانگی معمول به دست آورید. پس بهتر است به سراغ خرید قهوه ترک آسیابشده بروید.
- آب سرد و تازه (تصفیهشده، با سختی کم)؛
- شکر (در صورت تمایل): قهوه ترک را میتوانید بدون شکر، کمشکر یا شیرین تهیه کنید.
فهرست ابزارها یا وسایل لازم هم کوتاه است:
- جذوه یا ایبریک، همان ظرف یا قهوهجوش سنتی مخصوص با قاعده پهن که معمولاً جنس مسی دارد ولی در انواع برنجی و استیل هم موجود است.
- قاشق چایخوری؛
- فنجان مخصوص قهوه ترک (دمیتاس) برای سرو سنتی.
طرز تهیه قهوه ترک روی گاز با قهوهجوش
طرز تهیه قهوه ترک آسان است، فقط به کمی دقت و ظرافت نیاز دارد. در این بخش، مراحل تهیه قهوه ترک روی گاز با قهوهجوش را به سرعت مرور میکنیم و بعد به سراغ دمآوری قهوه ترک بدون قهوهجوش میرویم.
توجه کنید که مقدار مواد ذکرشده برای دمآوری یک فنجان قهوه ترک است.
- دو قاشق چایخوری قهوه ترک را با یک فنجان آب سرد (و میزان شکر دلخواه) در جذوه (قهوهجوش ترک) مخلوط کنید و یکنواخت و آرام هم بزنید.
- جذوه را روی گاز با حرارت ملایم بگذارید. حواستان باشد که حرارت زیاد باعث سوختن قهوه و تلخی طعم آن میشود. مراقب باشید قهوه نجوشد یا سر نرود.
- پس از ۳ تا ۴ دقیقه که کف روی سطح قهوه شکل گرفت و تا لبه قهوهجوش بالا آمد، حرارت را خاموش کنید.
- اول مقداری از کف را با قاشق بردارید و در فنجان بریزید. حالا کل قهوه را به کفِ ته فنجان اضافه کنید.
سرو قهوه ترک در فنجان کوچک مخصوص (دمیتاس) همراه کمی آب سرد (یا آب با دمای اتاق) و شیرینیهای سنتی کوچک مانند لقوم، شکلات و آب نبات لطف دیگری دارد.
اگر زمانی خواستید از یک مهمان به سبک مردم ترکیه پذیرایی کنید، پیش از شروع کار از او بپرسید که قهوه ترک را با چه میزان شکر میخواهد؛ بدون شکر (sade)، کمشکر (az seker)، با شکر متوسط (orta) که به معنی ۱ تا ۲ قاشق چایخوری شکر است و قهوه ترک با شکر زیاد یا خیلی شیرین (sekerli) که درست کردنش به ۳ تا ۴ قاشق چایخوری شکر نیاز دارد.
طرز درست کردن قهوه ترک روی گاز بدون قهوه جوش
قهوهجوش ندارید یا جذوه در دسترستان نیست؟ نگران نباشید؛ با استفاده از یک قابلمه کوچک یا شیرجوش هم میتوانید نوشیدنی محبوبتان را تهیه کنید. البته دم کردن قهوه ترک در جذوه، سنتیترین روش است و غلیظترین کف ممکن را تولید میکند، اما بدون آن هم کار پیش میرود.
درست کردن قهوه ترک روی گاز بدون قهوه جوش به آسانیِ دنبال کردن مراحل زیر است:
۱. مخلوط کردن قهوه ترک و آب: دو قاشق چایخوری پودر قهوه ترک آسیابشده را در قابلمه یا شیرجوش با یک فنجان (۵۰ میلی لیتر) آب سرد مخلوط کنید.
۲. میزان شکر دلخواهتان را به این مخلوط بیفزایید و مواد را به آرامی، کاملاً مخلوط کنید.
۳. ظرف را روی حرارت ملایم گاز بگذارید و بدون هم زدن اجازه دهید قهوه به آرامی گرم شود.
۴. پس از چند دقیقه، روی سطح قهوه کف تشکیل میشود. وقتی کف به اندازه کافی بالا آمد و به نزدیک لبه ظرف رسید، آن را از روی حرارت بردارید و سرو کنید.
حالا که طرز تهیه قهوه ترک در قابلمه یا شیرجوش را هم یاد گرفتید دیگر میدانید که کمبود یا نبود ابزار دمآوری سنتی مانع تجربه درست کردن این نوشیدنی خوشطعم نمیشود.
تنوع دستور دمآوری قهوه ترک
طرز تهیه قهوه ترک ساده است، اما تنوع جذابی دارد. مثلاً میتوانید این نوشیدنی محبوب را با هل و ادویههای مختلف از جمله پودر میخک، جوز هندی، ثعلب، زنجبیل، دارچین، گلاب و حتی زعفران طعمدار کنید.
استفاده از این افزودنیها توسط مردمی با فرهنگهای مختلف به ایجاد انواع قهوه ترک مانند قهوه میرا، داملا، قهوه مِنِنگیچ، سوتلو (قهوه ترک با شیر)، قهوه یونانی و قهوه تونس منجر شده است.
ترفندها و توصیهها
درست است که تهیه قهوه ترک روش ساده و سریعی دارد، اما باید ظرافتهای کار را رعایت کنید. میپرسید چطور؟ با مرور و اجرای این ترفندها و توصیهها:
- قهوه ترکِ بدون کف هیچ شباهتی به شکل اصیل این نوشیدنی شرقی ندارد. پس آن را بلافاصله پس از تهیه سرو کنید تا کف قهوه از بین نرود.
- برای داشتن کف مناسب، قهوه را در مرحله حرارتدهی هم نزنید.
- شما هم میتوانید مانند بعضی افراد پس از ریختن کف و قهوه در فنجانها، قهوهجوش یا ظرف را دوباره روی گاز بگذارید، باقیمانده قهوه را ۱۰ تا ۱۵ ثانیه دیگر حرارت دهید و مایع را تا لبه در فنجانها بریزید.
- حواستان باشد که اندازه قهوهجوش یا ظرف مورد استفاده با تعداد مهمانهایتان متناسب باشد.
- اگر قهوهجوش ندارید، قهوه ترک را در قابلمه یا ظرف بزرگ درست نکنید؛ چون ممکن است حرارت خوب در همه بخشهای آن توزیع نشود و قهوه بافت مناسبی به خود نگیرد.
- دمای ایدئال آب برای درست کردن قهوه ترک بین ۹۰ تا ۹۵ درجه سانتیگراد است، نه دمای جوش کامل. استفاده از آب جوش، نوشیدنیای با طعم تلخ و سوخته به شما تحویل میدهد.
- همانطور که در ابتدا اشاره کردیم، درجه آسیاب قهوه ترک باید بسیار ریز و حتی ریزتر از قهوه اسپرسو باشد. در واقع برای بهترین نتیجه لازم است دانههای قهوه ترک به اندازه پودر آردی، نرم و یکدست شوند. این نتیجه با آسیابهای خانگی یا حرفهای به دست نمیآید، بلکه به آسیاب صنعتی نیاز دارد.
- اگر قهوه ترک را بیش از حد حرارت دهید یا آن را به سرعت بجوشانید، کف قهوه خراب میشود.
- میدانستید مقدار شکر هم میتواند بر میزان کف قهوه ترک تأثیر بگذارد؟ به همین دلیل است که باید شکر را در مرحله اول (قبل از شروع حرارتدهی) اضافه کنید تا به طور یکنواخت حل شود و قهوه کف بهتری ایجاد کند.
- برای افزایش کف قهوه ترک از قهوه تازه باکیفیت، با آسیاب بسیار ریز و آب سرد تصفیهشده استفاده کنید، حرارت را روی درجه ملایم قرار دهید، قهوه را هنگام حرارتدهی هم نزنید و جذوه مسی را برای انتقال بهتر حرارت انتخاب کنید.
- استفاده از آب معدنی یا تصفیهشده، طعم و بافت یکدستتر و خالصتری به نوشیدنی شما میدهد.
جمعبندی
درست کردن قهوه ترک روی گاز با قهوهجوش یا بدون آن روش سادهای دارد که در این مطلب گام به گام با آن آشنا شدید.
البته فرقی ندارد این نوشیدنی شرقی پرطرفدار را با چه ابزاری درست میکنید؛ راز اصلی تجربه اصیل و خوشطعم آن، قهوه باکیفیت است. پس با خرید قهوه ترک خوشعطر و تازه از فروشگاه قهوه ریو، لذت طعم واقعی قهوه ترک را به خودتان هدیه بدهید. قهوه ریو با دقت در انتخاب بهترین دانهها و فرایند آسیاب ظریف، واقعیترین حس قهوه ترک را برای شما میسازد.
سؤالات متداول
برای تهیه قهوه ترک روی گاز عجله دارید؟ پاسخ پرسشهای مهمتان را با مرور این بخش پیدا کنید:
آیا میتوان قهوه ترک را بدون قهوه جوش درست کرد؟
بله، قهوه ترک را میتوان با استفاده از یک قابلمه کوچک، شیرجوش یا هر ظرف دیگری درست کرد.
برای تهیه قهوه ترک چه مقدار قهوه باید استفاده کرد؟
معمولاً برای هر فنجان قهوه ترک دو قاشق چایخوری قهوه آسیاب شده نیاز دارید.
چگونه قهوه ترک را روی گاز به بهترین نحو درست کنم؟
راز درست کردن بهترین قهوه ترک روی گاز، حفظ حرارت در سطح ملایم و هم نزدن قهوه در طول دمآوری است.
چه مدت زمان برای پخت قهوه ترک روی گاز لازم است؟
حدود ۳ تا ۴ دقیقه زمان لازم است تا قهوه ترک روی گاز آماده شود.
چه کار کنیم تا قهوه ترک کف و کرمای خوب داشته باشد؟
برای کف و کرمای خوب، باید قهوه را روی حرارت ملایم درست کنید، آن را هم نزنید و مراقب باشید قهوه نجوشد یا کف آن سر نرود.
آیا باید قهوه ترک را بلافاصله پس از جوشیدن مصرف کنیم؟
بله، بهتر است قهوه ترک را بلافاصله پس از تهیه بنوشید تا طعم تازهتری داشته باشد و کف آن از بین نرود.
چگونه میتوان قهوه ترک را شیرین کرد؟
برای شیرین کردن قهوه ترک باید مقدار شکر مورد نظر را در مرحله اول همراه قهوه به آب سرد اضافه کنید و بعد حرارت دهید.
نویسنده: مریم براتی