آذر
فهرست عناوین
قهوه تونس
اگر به کشور تونس سفر کنید، یکی از اولین چیزهایی که احتمالا نظر شما را جلب می‌کند، تعداد زیاد کافی شاپ‌ها و کافه تریاها در این کشور است. در ساحل، بزرگراه، اسکله یا وسط بیابان قهوه پیدا می‌شود و شما هرگز با یک فنجان قهوه بیش‌تر از چند متر فاصله ندارید!
این کشور علاوه بر این که یک مقصد ساحلی گردشگری برای توریست‌هاست، غذاها و نوشیدنی‌های جذابی هم دارد که انگیزه افراد را برای سفر به آن افزایش می‌دهد. قهوه جزو محبوب‌ترین نوشیدنی‌های تونسی‌هاست و بیش‌تر آن‌ها یک نوع قهوه را بیش‌تر از بقیه می‌پسندند: قهوه غلیظ و تلخ! اگر می‌خواهید با داستان قهوه در تونس و فرهنگ آن بیش‌تر آشنا شوید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
تونس کجاست؟
تونس یکی از کشورهای شمالی قاره آفریقا است که در خط ساحلی دریای مدیترانه قرار دارد. نواحی شمالی این کشور دارای آب و هوای مدیترانه‌ای با زمستان‌های معتدل و تابستان گرم است. این موقعیت، کشور تونس را به یک سرزمین استراتژیک برای استعمارگران و قدرتمندان و مقصدی جذاب برای گردشگران تبدیل کرده است.
تونس از لحاظ فرهنگی بسیار متنوع است و جمعیت بسیاری از مسلمانان، یهودیان و مسیحیان در طول قرن‌ها در این کشور زندگی کرده‌اند. به دلیل حضور اکثریت مسلمان در این کشور، مساجد زیاد و بازارهایی به سبک عربی در آن وجود دارد. مردم این کشور انسان‌های خوش‌رویی هستند که ویژگی آسان‌گیری آن‌ها در جهان مشهور است. تونسی‌ها به فوتبال علاقه زیادی دارند و این ورزش را می‌توان ورزش ملی آن‌ها دانست.
بخش شمالی تونس پرآب و سرسبز با دشت‌ها و خاک حاصل‌خیز است. اما در ناحیه جنوبی که دمای هوا در آن بالاتر است، خاک‌های شور و نواحی بیابانی وجود دارد. دشت‌های مرطوب ساحلی شرقی، مرکز مزارع پررونق زیتون تونس است که بیش‌ترین بهره‌وری را در میان زمین‌های کشاورزی این کشور دارد.
فرهنگ قهوه در تونس
قهوه بخش جدایی ناپذیری از فرهنگ تونس است. بیش‌تر مردم این کشور در طول روز و به شکل‌های مختلف قهوه می‌نوشند و این نوشیدنی، فرهنگ خاص خود را در میان آن‌ها پیدا کرده است. فرقی نمی‌کند تابستان باشد یا زمستان، سرد باشد یا گرم؛ یک فنجان قهوه چیزی است که به راحتی در تونس پیدا می‌شود! همیشه یک دستگاه اسپرسوساز و یک شات ارزان قهوه در دسترس است؛ فرقی نمی‌کند در ساحل سیدی بوسعید، محله ثروتمندان و قدرتمندان تونس باشید یا در یک دهکده کشاورزی در بیابان‌های جنوبی. قهوه همه جا هست!
قهوه فروشی‌ها و کافی شاپ‌ها در همه نقاط این کشور وجود دارند. آن‌ها در واقع کانون فعالیت‌های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی هستند. حتی زمانی که خبری از فعالیت‌های سیاسی و شایعات و… نیست، این قهوه فروشی‌ها به طبیعی‌ترین و اساسی‌ترین جذابیت خود بر می‌گردند: مکانی دلپذیر برای استراحت و تماشای زیبایی‌های زندگی.
مشتری‌های کافه‌های کشورهای دیگر اغلب جوانانی هستند که همراه با صدای بلند موسیقی و نوشیدن قهوه، سیگار یا قلیان می‌کشند. اما کافه های تونس برای همه افراد در هر سنی مناسب هستند و همگان می‌توانند در تمام ساعات روز به یک فنجان قهوه خوب دسترسی داشته باشند. شما می‌توانید در تونس، جوان و مسن، مجرد و خانواده، مغازه‌دارها، شیوخ صوفی و… را ببینید که در حال سفارش اسپرسو یا کاپوسین، ماکیاتو یا هر نوشیدنی قهوه دیگری هستند.
تاریخچه قهوه در تونس
این نوشیدنی برای اولین بار در قرن شانزدهم توسط عثمانی‌ها به تونس وارد شد. عثمانی‌ها در آن زمان بر این کشور حکومت می‌کردند و تونس پایگاه استراتژیک دریایی آن‌ها بود. قبل از اشغال فرانسه، 150 کافه در تونس وجود داشت که چای و قهوه ترکی را در ظرف‌های برنجی آماده و سرو می‌کردند. نیمی از این کافه‌ها توسط ترک‌ها اداره می‌شد. اسپرسو که بعد از ورود فرانسوی‌ها به تونس در اواخر قرن نوزدهم به مردم این کشور معرفی شد، انتخاب امروز مردم است.
آیین کافه نشینی و نوشیدن قهوه از گذشته تا امروز به یک موضوع معنوی و سیاسی در تونس تبدیل شده است. قهوه‌خانه‌ها معمولا محل تجمع روشنفکران، سیاست‌دوستان و شاعران بودند. بیش‌تر کسانی که نماز صبح را در مسجد می‌خوانند، پس از آن به نزدیک‌ترین قهوه فروشی می‌روند تا با دوستان‌شان گپ بزنند و به رادیو گوش دهند.
کافه‌های کنار مساجد در این آیین قهوه صبحگاهی، قهوه و کروسان سرو می‌کنند. این کار به ظهور کنشگری سیاسی در قرن بیستم کمک کرد و به عنوان سکوی پرشی برای جنبش ملی گرای تونس شد که توانست کشور را از اشغال فرانسوی‌ها رها کند. تونسی‌ها بعد از نماز عید قربان هم به نزدیک‌ترین کافه می‌روند تا با یک نوشیدنی خوش طعم، خاطرات تعطیلات خود را با هم مرور کنند.
انواع قهوه در تونس
کافه‌های سنتی در تونس قهوه را به سبک سنتی سرو می‌کنند و مشتریان می‌توانند در کنار آن، تخته نرد بازی کنند و قلیان بکشند. چشیدن طعم یک قهوه سنتی اصیل، ارزش یک بار امتحان کردن را دارد. این قهوه که به سبک ترکی دم می‌شود، از جوشاندن قهوه بسیار ریز آسیاب شده با شکر در ظرفی به نام زیزوا یا زیزو به دست می‌آید. آن‌ها چند قطره گلاب هم برای بهبود عطر و طعم قهوه به آن اضافه می‌کنند!
اما اسپرسو و سایر نوشیدنی‌های تهیه شده از آن، محبوب‌ترین نوشیدنی‌ها در میان مردم تونس است. سه نوشیدنی با نام‌های مرسوم تونسی که شما می‌توانید آن‌ها را در تمام کافی شاپ‌های این کشور پیدا کنید عبارتند از:
اکسپرس (Express)
این نوشیدنی یک شات اسپرسو است. اگر می‌خواهید اسپرسوی شما کمی رقیق باشد، می‌توانید یک آلونگ (alongé) سفارش دهید.
کاپوسین (Capucin)
این یک نوشیدنی حاوی اسپرسو با کمی شیر کف کرده است. طعم اسپرسو در این نوشیدنی بیش‌تر از شیر است و کمی شبیه کاپوچینوی معمول اروپایی، اما در سایز کوچک‌تر است.
مستقیم (Direct)
این نوشیدنی شبیه به کافه لاته است. مقدار شیر به کار رفته در آن از کاپوسین بیش‌تر است؛ به همین دلیل طعم شیر به طعم قهوه غالب است.
روش دم کردن قهوه به سبک تونسی
امتحان کردن یک قهوه خوش ظعم به سبک تونسی کار سختی نیست. تنها لازم است چند مرحله زیر را انجام دهید:
- ابتدا آب را در یک ظرف سنتی برنجی یا مسی، به تعداد فنجان‌های مورد نظر به جوش آورید
- سپس ظرف را از روی حرارت بردارید و یک قاشق چایخوری پودر ریز آسیاب شده قهوه را به ازای هر فنجان به آب جوش اضافه کنید و به خوبی هم بزنید
- سپس ظرف را مجددا روی حرارت متوسط قرار دهید تا قهوه دم بکشد
- قهوه آماده شده را در فنجان سرو بریزید و به هر فنجان، یکی دو قطره عصاره شکوفه پرتقال، گلاب یا عصاره گل شمعدانی اضافه کنید
فراموش نکنید که نحوه سرو قهوه در تونس بسیار مهم است. تونسی‌ها دوست دارند قهوه خود را به صورت نشسته بنوشند و هرگز فنجان قهوه خود را در طول مسیر با خود حمل نمی‌کنند.
کلام پایانی
داستان قهوه در کشورهای مختلف دنیا بسیار جالب و شنیدنی است. یکی از جذاب‌ترین این داستان‌ها مربوط به کشور تونس با ویژگی‌های خاص فرهنگی و تاریخی آن است. دسترسی به یک فنجان قهوه در تونس اصلا کار سختی نیست و این موضوع، می‌تواند آن را به بهشت قهوه‌دوستان تبدیل کند. اگر امکان سفر به تونس برای چشیدن طعم قهوه‌های خاص آن برای شما فراهم نیست، اصلا ناراحت نباشید! شما می‌توانید قهوه مورد نظر خود را از قهوه‌فروشی‌های معتبر خریداری کنید و آن را به سبک تونسی دم کنید. نوش جان!